Những năm gần đây, thực phẩm chức năng ngày càng được ưa chuộng sử dụng hơn trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe. Dù được phân chia thành nhiều loại, nhiều nhóm thực phẩm chức năng khác nhau nhưng đều có chung mục đích là bổ sung dưỡng chất phù hợp với nhu cầu của người dùng.
Thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng (tiếng Anh gọi là Functional Foods) là những sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên hoặc thực phẩm trong quá trình chế biến được bổ sung thêm các chất hay thành phần “chức năng” giúp cải thiện, nâng cao khả năng hoạt động, chức năng của một cơ quan nhất định hay nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
Định nghĩa thực phẩm chức năng xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1980 tại Nhật Bản khi cơ quan chính phủ của nước này chính thức phê duyệt các loại thực phẩm đã được chứng minh có khả năng cải thiện sức khỏe cho người sử dụng.
Sau đó, Viện Khoa học và Đời sống quốc tế (International Life Science Institute – ILSI) đã định nghĩa thực phẩm chức năng là những thực phẩm có lợi cho một hay nhiều hoạt động của cơ thể.
Tại Việt Nam, thực phẩm chức năng được Bộ Y tế định nghĩa là thực phẩm được sử dụng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể, có giá trị dinh dưỡng, tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ mắc bệnh cho người sử dụng. Thực phẩm chức năng được coi như sản phẩm giao thoa giữa thực phẩm và thuốc. Vì thế TPCN cũng được gọi là thực phẩm thuốc.
Thực phẩm chức năng được gọi với nhiều cái tên khác như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung, thực phẩm dinh dưỡng, thực phẩm thuốc,…
Cần lưu ý thực phẩm chức năng được nhắc đến ở đây là thực phẩm chức năng biến đổi, có nghĩa đã loại trừ thực phẩm chức năng thông thường chính là nguồn thực phẩm tự nhiên hàng ngày như trái cây, rau củ quả, ngũ cốc, các loại hạt, thịt cá, hải sản, các loại thảo mộc và gia vị…
» Tìm hiểu thêm: Thực phẩm chức năng và những điều bạn cần biết
Công dụng của thực phẩm chức năng
Thực phẩm chức năng có 3 công dụng hay chức năng chính đó là:
- Bổ sung vitamin và khoáng chất, bù đắp “khoảng trống” về dinh dưỡng mà cơ thể thiếu hụt do chế độ ăn uống hàng ngày không đảm bảo
- Giảm thiểu và ngăn ngừa tối đa nguy cơ mắc bệnh bằng cách trung hòa các gốc tự do, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
- Chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ quá trình tăng trưởng tốt nhất, thực phẩm chức năng là nguồn cung cấp dưỡng chất thiết yếu một cách đầy đủ và cân bằng để hỗ trợ tốt nhất cho sự phát triển của con người
Thực phẩm chức năng có những loại nào?
Thực phẩm chức năng có những loại nào là băn khoăn của nhiều người, đặc biệt khi dòng sản phẩm này trên thị trường vô cùng đa dạng khiến bạn như lạc vào “mê hồn trận”. Việc hiểu rõ những loại thực phẩm chức năng sẽ giúp bạn chọn được sản phẩm phù hợp với nhu cầu.
Thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe
Thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe là những sản phẩm được dùng bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm nạp thêm nguồn dinh dưỡng để cải thiện, tăng cường chức năng của các cơ quan trong cơ thể. TPCN bảo vệ sức khỏe giúp dự phòng tình trạng thiếu hụt dưỡng chất (bao gồm vitamin và các khoáng chất nguyên tố vi lượng) đồng thời cũng góp phần làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
Đa số những người sử dụng thực phẩm chức năng với mục đích chăm sóc sức khỏe sẽ dùng với tần suất đều đặn hàng ngày.
Thực phẩm chức năng chuyên dùng y học
Thực phẩm chức năng chuyên dùng y học còn được gọi là thực phẩm dinh dưỡng dùng cho các mục đích y tế đặc biệt (Food for Special Medical Purposes, Medical Food). Đây là những loại thực phẩm chức năng thường được sử dụng theo một chế độ đặc biệt dành cho người bệnh và cần có sự giám sát của nhân viên y tế.
Có nhiều cách để nạp dinh dưỡng từ thực phẩm y tế đặc biệt vào cơ thể người bệnh. Ví dụ như dùng những loại thực phẩm chức năng này bằng cách ăn uống thông thường, bằng cách ống xông,…
Thực phẩm chức năng đặc biệt
Đây là loại thực phẩm chức năng được chế biến hoặc phối trộn theo công thức đặc biệt nhằm đáp ứng các yêu cầu về các chế độ ăn đặc thù theo các thể trạng cơ thể hoặc theo tình trạng bệnh lý và các rối loạn cụ thể của người sử dụng. Theo đó, thành phần của nguồn thực phẩm chức năng này phải khác biệt rõ ràng với những loại thực phẩm chức năng thông thường có cùng bản chất. Những người sử dụng nguồn thực phẩm chức năng đặc biệt sẽ phải tuân theo yêu cầu và chỉ định của bác sĩ.
Phân loại 7 nhóm thực phẩm chức năng
Nhóm thực phẩm chức năng bổ sung vitamin
Có thể bạn đã biết vitamin là tổng hợp các vi chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng và thiết yếu đối với sức khỏe cơ thể, giúp quá trình trao đổi chất diễn ra thuận lợi và nhanh hơn. Vì vậy, hiện nay trên thị trường có nhiều loại thực phẩm chức năng vitamin để cung cấp các loại vitamin cần thiết cho cơ thể, chẳng hạn như vitamin C, A, D, E, K,….
Thực phẩm chức năng bổ sung vitamin E
Thực phẩm chức năng bổ sung vitamin C
Ngoài những TPCN bổ sung vitamin và khoáng chất chuyên biệt thì hiện nay multivitamin hay vitamin tổng hợp đang trở thành xu hướng được nhiều người lựa chọn. Dòng TPCN này lại có nhiều sản phẩm được thiết kế riêng để phù hợp với nhu cầu của từng nhóm đối tượng như vitamin tổng hợp cho nam/nữ, vitamin tổng hợp cho trẻ em, cho bà bầu, cho người trên/dưới 50 tuổi,…
Nhóm thực phẩm chức năng cung cấp khoáng chất
Bên cạnh vitamin thì khoáng chất là vi chất dinh dưỡng mà cơ thể không thể thiếu. Có thể kể đến như sắt, kẽm, canxi, magie,…đặc biệt có vai trò quan trọng với sức khỏe hệ xương khớp. Thông thường chúng ta sẽ bổ sung khoáng chất qua các bữa ăn hàng ngày, từ các loại thực phẩm tự nhiên.
Tuy nhiên, vì lý do nào đó, có thể do chế độ ăn uống không đảm bảo, bạn quá bận rộn hay đang ăn kiêng, ăn chay,…nên không đáp ứng đủ nhu cầu khoáng chất của cơ thể. Trong trường hợp này, sử dụng thực phẩm chức năng là giải pháp hiệu quả để giải quyết tình trạng trên.
Thực phẩm chức năng cung cấp sắt:
Nhóm thực phẩm chức năng tăng cường protein
Protein là nguồn dinh dưỡng quan trọng cung cấp năng lượng cho hoạt động sống thường ngày đồng thời cũng giúp cơ thể chuyển hóa những dưỡng chất thành một nguồn năng lượng thiết yếu để bạn luôn khỏe mạnh mỗi ngày. Do vậy, thực phẩm chức năng giàu protein sẽ giúp bổ sung nguồn năng lượng này cho bạn một cách tốt nhất.
Thực phẩm chức năng tăng cường protein:
Nhóm thực phẩm chức năng tăng axit béo
Các loại axit béo sẽ đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong sự sống và sức khỏe của mỗi người. Nhóm axit béo cần thiết cho cơ thể bao gồm: omega-3, omega-6, omega-9, thường có nhiều trong các sản phẩm dầu cá.
Nhóm thực phẩm chức năng hỗ trợ đường ruột và hệ tiêu hóa
Sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột và hoạt động hiệu quả của hệ tiêu hóa được coi là chìa khóa cho sức khỏe. Vì vậy, thực phẩm chức năng hỗ trợ đường ruột và hệ tiêu hóa luôn là những loại thực phẩm chức năng phổ biến được nhiều người tìm kiếm và sử dụng phổ biến.
Những sản phẩm này bổ sung lợi khuẩn Probiotic và Prebiotics tạo sự cân bằng vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa, giúp hệ cơ quan này luôn khỏe mạnh, hạn chế chứng táo bón, đầy bụng, khó tiêu, cải thiện sức khỏe.
Thực phẩm chức năng hỗ trợ đường ruột và hệ tiêu hóa
Nhóm thực phẩm chức năng không béo, không đường, giảm năng lượng
Phổ biến và thường thấy nhất ở nhóm thực phẩm chức năng không béo, không đường, giảm năng lượng là các loại trà thảo dược có tác dụng hỗ trợ giảm cân, cải thiện và ngăn ngừa tích tụ mỡ thừa. Đồng thời tăng sức đề kháng để cơ thể luôn khỏe mạnh.
Nhóm thực phẩm chức năng làm đẹp
Nhóm thực phẩm chức năng làm đẹp là những sản phẩm được thiết kế riêng dành cho nhu cầu chăm sóc sắc đẹp của chị em. Chẳng hạn như viên uống collagen, glutathione dưỡng trắng da toàn thân, chống lão hóa da, tăng độ đàn hồi làn da săn chắc, mịn màng,…Các loại thực phẩm chức năng đẹp da đã trở thành sản phẩm hỗ trợ đắc lực trong công cuộc làm đẹp của nhiều chị em phụ nữ.
Lưu ý khi mua thực phẩm chức năng
- Khi chọn mua thực phẩm chức năng nên kiểm tra kỹ lưỡng thông tin về sản phẩm như thương hiệu, nơi sản xuất, ngày sản xuất, hạn sử dụng,…Nên chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng để đảm bảo về chất lượng
- Quan sát kỹ bao bì, màu sắc và thông tin trên sản phẩm phải được in rõ ràng, sắc nét, tránh nguy cơ mua phải hàng giả, hàng nhái
- Tìm hiểu nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể và chọn đúng loại sản phẩm bổ sung dưỡng chất mà cơ thể cần với hàm lượng phù hợp, không phải cứ liều lượng càng cao là càng tốt, ngược lại có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ
- Khi mua thực phẩm chức năng chăm sóc sức khỏe, bạn nên tìm đến địa chỉ uy tín ể đảm bảo mua được hàng chính hãng mới mang lại hiệu quả tốt nhất
Lời kết: Trên đây là phân loại những loại thực phẩm chức năng phổ biến hiện nay trên thị trường. Đừng quên Nhathuocsuckhoe.com là Siêu thị trực tuyến cung cấp thực phẩm chức năng chính hãng với mức giá ưu đãi hấp dẫn. Đặt hàng ngay hôm nay để không bỏ lỡ bạn nhé!